Over de invloed van lampen op de gezondheid doen veel theorieën de ronde. De theorieën maken onderscheid tussen indirect en directe relaties. Bij de indirect relatie wordt gekeken naar het energieverbruik. Oude gloeilampen verbruiken veel energie, waarbij nieuwere led lampen maar weinig kWh elektriciteit verbruiken. Zolang er nog geen echt duurzame manier van elektriciteitsopwekking is gevonden, kan gesteld worden dat led lampen indirect een minder schadelijk effect hebben op de gezondheid. Lampenonline.com legt in dit artikel uit waarom dit zo is.
De invloed van de gebruikte materialen
Bij de directe relatie tussen lampen en de gezondheid wordt gekeken naar de invloed van direct licht in onze aanwezigheid. Zo zijn er vraagtekens over de relatie tussen de gebruikte materialen en ons welzijn. In spaarlampen zit kwik, waarvoor sommige mensen gevoelig zijn. Led lampen daarentegen bevatten ook allerlei mogelijk schadelijke stoffen zoals lood, arsenicum, nikkel of koper. Als een lamp gebroken is, wordt altijd geadviseerd een maskertje en handschoenen te dragen bij het opruimen. Om te voorkomen dat deze stoffen ongecontroleerd vrijkomen bij recycling, is het ook belangrijk kapotte lampen in de daarvoor bestemde recyclebakken te deponeren.
Hoe wordt je beïnvloed door het licht?
Led lampen werden bij introductie zeker niet door iedereen direct omarmd, het licht werd niet fijn gevonden. Helderwit licht bestaat uit de kleuren blauw, rood en groen. De onaantrekkelijkheid bij de introductie kwam voornamelijk doordat de lampen veel helderder waren dan het licht van een spaarlamp, het licht in de lampen van toen bevatte een groot blauw component. Direct helderwit en fel licht kan onze ogen beschadigen, dit geldt vooral voor de ogen van kinderen omdat bij hen de ooglenzen nog in ontwikkeling zijn en het licht minder goed gefilterd wordt. Om direct licht te vermijden is het daarom raadzaam lampen altijd in een armatuur te plaatsen. Ledlampen tegenwoordig geven een meer warmwit en diffuus licht en zijn hiervoor voorzien van beschermende coatings en diffusers. Ook genereren led lampen veel minder warmte dan andere lampen waardoor het prettiger werken is eronder.
Invloed van licht op je slaapritme
Oorspronkelijk is de mens geprogrammeerd om te gaan slapen vlak na zonsondergang. Fel licht lijkt daarentegen op de zonsopgang, waarmee tegen ons lichaam wordt gezegd dat het tijd is om op te staan en in actie te komen. Blootstelling aan fel licht houdt de productie van melatonine tegen, dat zorgt voor de neiging tot slaap. Wil je je biologische klok tijdig een seintje geven dat de nachtrust er aan komt en zo zorgen voor voldoende en goede nachtrust, dan kun je lampen het best 2 a 3 uur voor bedtijd dimmen. ’s Avonds zijn veel mensen nog in de weer met elektronische media zoals computer, televisie, telefoon, tablet of e-reader. Deze apparaten kunnen de nachtrust erg verstoren doordat je brein door het licht wordt gestimuleerd. Je ogen (en daarmee hersenen) reageren anders op verschillende kleuren licht. Elektronische media verspreiden voornamelijk blauw licht. Groen licht heeft al minder effect en zacht rood licht beïnvloedt je slaapritme het minst. Hoewel nachtlampjes van televisies en wekkers vaak rood zijn, kun je licht het best zoveel mogelijk weren uit de slaapkamer ’s nachts.
Wat kunnen we hieruit concluderen?
Voor zover nu bekend is, heeft licht geen direct schadelijke effecten. Wel moet voorkomen worden dat mensen (vooral kinderen) direct in voornamelijk led licht kijken, is enige bescherming bij het opruimen aan te raden en is het beter ’s avonds geen fel licht te laten branden of elektronische media meer te gebruiken.
