Uw voeding in 2011: zelfde problemen komen terug.
In de loop van 2011 heeft Test-Aankoop iets meer dan 1 000 voedingswaren getest en 250 verkooppunten bezocht. Zowat 20 % daarvan kreeg een slechte of zeer slechte beoordeling en 26 % scoorde hooguit redelijk.
Test-Aankoop focust in zijn jaaroverzicht op vier pijlers.
1. Goede resultaten
– Spaanse rode wijn: Maar liefst 58 van de 60 wijnen kregen een goede of zeer goede beoordeling, zowel voor de labanalyses als voor de proeverij. De vijf Beste Kopen kosten allemaal minder dan € 5.
– Melkchocolade: Alle geteste producten behaalden een eindscore van 60 op 100 of meer en 19 van de 28 geteste tabletten chocolade werden goed of zeer goed bevonden. Geen enkele fabrikant liet zich ertoe verleiden om de cacaoboter voor een deel te vervangen door andere plantaardige vetstoffen, terwijl dat, helaas, wettelijk is toegelaten.
2. Wat beter kan
– Pilsbieren: 13 van de 44 geteste pilsbieren hadden een te lage dichtheid. Ze bevatten te weinig grondstoffen om tot Categorie 1 te behoren. Twee warenhuismerken zijn “Beste Koop”, maar de meeste andere warenhuismerken scoren zeer matig. De buitenlandse pilsbieren bleken het even goed te doen als Belgische, of zelfs beter!
– Muesli en Cruesli: Terwijl ze een imago van gezonde slankmaker hebben, blijken ze tot maar liefst een kwart (25 %!) suiker te bevatten! Gelukkig zitten er ook tussen 4 en 10 % vezels in. De meeste geteste ontbijtgranen zijn alleszins niet geschikt voor elke dag.
3. Gemengde resultaten
– Frietkramen: Van de 50 bezochte kramen gebruikte er slechts één vrij oud frietvet, hoewel ook dat nog binnen de wettelijke limieten viel. De versheid van het frietvet is dus spectaculair verbeterd sinds het vorige onderzoek: in 1984 beantwoordde slechts 35 % van de stalen aan de normen. Maar het gehalte verzadigde vetstoffen in friet blijft op enkele uitzonderingen na veel te hoog (meer dan 40 % en dus slecht voor de “slechte” cholesterol). Dat toont aan dat vele uitbaters nog altijd vast vet (ossenwit) gebruiken, wat niet aan te raden is.
– Residuen: In de stalen peper, curry, cayennepeper en paprikapoeder die werden geanalyseerd, ontdekte Test-Aankoop pesticiden, mycotoxines en/of schimmels, maar gelukkig bleef het gehalte altijd onder de wettelijke limiet. Bij het rundvlees bleek 4,3 % van de Belgische stalen reststoffen van antiparasitaire middelen te bevatten. Ook hier werd de wettelijke limiet niet overschreden, maar het kan niettemin beter, aangezien het percentage besmette stalen bijvoorbeeld maar 1,3 % bedraagt in Frankrijk en zelfs 1 % in Italië, twee grote rundvleesproducerende landen.
4. Onvoldoendes
– Slagerijen: Slechts 16 van de 38 geanalyseerde tournedos verdienden een goede of zeer goede beoordeling. En zowat een kwart van de stalen filet americain was niet geschikt om rauw te eten. Bovendien bleken er aan minstens één staal sulfieten te zijn toegevoegd, wat verboden is.
– Bewaartemperaturen: Liefst 49 % van de 195 verse voedingswaren die in de winkel werden controleerden, werd bij een te hoge temperatuur bewaard. En vaak zijn koelvakken niet voorzien van een thermometer of geeft die een verkeerde temperatuur aan.
– Bewaarmiddelen: De lijst van voedingsmiddelen waarin sulfiet mag worden gebruikt is ellenlang en de wettelijke maximumlimieten liggen vaak te hoog. Gevolg: de ADI-waarde voor kinderen wordt te vlug overschreden. Van de 161 producten bevatten er 50 sulfiet, waarvan 4 onwettig (verboden in vlees). Bij 3 was sulfiet niet vermeld op het etiket in weerwil van een wettelijke verplichting omdat het om een allergeen gaat.
– Verborgen zouten: Meer dan de helft van de 147 voedingswaren (bereide gerechten, kazen, fijne vleeswaren enz.) had een hoog zoutgehalte. Tot maar liefst 75 % van het zout dat we dagelijks binnenkrijgen, is afkomstig van industrieel bereide eetwaren. 38 % van de producten bevat geen info over zoutgehalte.
Test-Aankoop besluit
De juiste bewaartemperaturen en problemen inzake microbiologische kwaliteit blijven een veel voorkomend probleem. Het aantal geregistreerde voedselvergiftigingen vertoont een stijgende trend. De controles van het FAVV in handel en horeca leveren ongeveer 50 % ongunstige resultaten op en er werd de laatste drie jaar geen vooruitgang geboekt.
Daarom eist Test-Aankoop …
Dat de controleresultaten publiek worden gemaakt. Test-Aankoop haalt het Deense voorbeeld aan. In Denemarken is het “Smiley-systeem” verplicht voor alle verkooppunten die voeding en/of drank verkopen. Door het publiek maken van inspectieresultaten op een gemakkelijke en begrijpbare manier krijgt de consument vertrouwen. De “Smiley” en het rapport moeten zichtbaar zijn voor de consument vooraleer hij de zaak betreedt en ze zijn tevens consulteerbaar op de website van de overheid en de website van de handelaar. Op die manier kan de consument een meer geïnformeerde keuze maken en heeft de sector een sterke “incentive” om te zorgen voor een hoog niveau van voedselveiligheid.
Het FAVV is zeer terughoudend ten aanzien van dergelijk systeem. Zij vinden dat winkels en horecazaken die slecht scoren zo teveel ‘te schande’ worden gemaakt. Test-Aankoop ziet dit anders. De eisen van het FAVV zijn terecht hoog en de controles zijn streng. Een verkooppunt kan maar een gunstig resultaat bekomen door te investeren in opleiding van het personeel, goede materialen, aangepaste inrichting en duidelijke werkprocessen. Dit alles kost geld. Een zaakvoerder die al die moeite doet en daardoor een gunstig controlerapport krijgt, verdient het om in de bloemetjes te worden gezet.
De Deense ervaring toont trouwens aan dat dit systeem werkt. Tussen 2002 en 2010 is het aantal verkooppunten met een positief resultaat toegenomen van 70% naar 87%. 50% van de zaken kreeg zelfs een ‘elite-smiley’ voor vier opeenvolgende gunstige controles.
