Als jongeren in de vroege puberteit kampen met slaapproblemen, kan dat te maken hebben met hun alcoholgebruik. Onderzoek van drs. Sara Pieters en collegas van het Behavioural Science Institute van de Radboud Universiteit Nijmegen toont aan dat er een verband is tussen slaapproblemen van pubers en alcoholgebruik. De aard ervan hangt samen met de fase van de puberteit. Naarmate jongeren verder in de puberteit komen, zijn er vaak ook meer problemen met slapen en drinken ze ook meer, zo blijkt uit dit onderzoek dat wordt gepubliceerd in het septembernummer van het wetenschappelijke tijdschrift Alcoholism: Clinical & Experimental Research (ACER).
Slaapmutsje niet voor diepe slaap Hoewel alcohol als “slaapmutsje” iemand kan helpen om in slaap te komen, is het geen probaat middel. Je valt wel sneller in slaap, maar je slaapt niet goed. Je komt niet in een diepe slaap terecht, waardoor het lichaam ook niet tot rust komt. Bij volwassenen is al vaker onderzocht en bevestigd dat alcoholgebruik kan leiden tot slaapproblemen. Omgekeerd kunnen slaapproblemen weer aanleiding zijn tot overmatig alcoholgebruik. Bij jongeren was daarover nog niets bekend.
Dit is het eerste onderzoek waarin een verband wordt aangetoond tussen het stadium van puberale ontwikkeling, slaapproblemen en alcoholgebruik. Puberteit gaat vaak samen met slaapproblemen en laat naar bed gaan en dat heeft weer te maken met alcoholgebruik. Of het omgekeerde ook het geval is, of alcoholgebruik leidt tot slaapproblemen, is in deze studie niet onderzocht.
Vroeg puberen risico voor slaapproblemen en gaan drinken Pieters en haar collegas ondervroegen voor dit onderzoek 432 scholieren (236 meisjes en 195 jongens) in de leeftijd van 11 tot 14 jaar. Ze beantwoordden vragen over hun leefgedrag, slaapritme en of ze alcohol gebruikten, hoeveel en hoe vaak. Pieters: “Onze resultaten wijzen uit dat puberteit en slaapproblemen samenhangen. Dat begint al vroeg in de puberteit. Vooral avondmensen beginnen vaak al vroeg in de puberteit met drinken. Jongeren die al vroeg alcohol gebruiken, zullen ook als ze ouder worden, blijven drinken.”
Andere factoren als gedragsproblemen, sekse of intelligentie waren niet van invloed. Alleen pubertijd en een verstoorde slaap gingen samen met alcoholgebruik op jonge leeftijd. Omdat deze processen al vroeg in de pubertijd beginnen is het vroeg puberen ook een risico voor slaapproblemen en gaan drinken.
Beter letten op slaapproblemen Puberteitsafhankelijke slaapontwikkeling is een belangrijke verklaring voor alcoholgebruik in de vroege adolescentie. Pieters: “Ons advies aan artsen is om beter te letten op slaapproblemen bij jongeren met psychosociale en gedragsproblemen. Ouders kunnen het slaapgedrag van hun kinderen in de gaten houden, wetend dat slaap van invloed is op zoveel andere gezondheidsdomeinen zoals riskant gedrag als alcoholconsumptie.”
